Een vrouw en een man. Ze wonen in dezelfde straat. Een lange weg die vernoemd is naar een van Nederlands bekendste zeehelden: Michiel de Ruyter. Niet onomstreden, maar hoe dan ook de grootste admiraal van zijn tijd. De man en vrouw kennen elkaar niet, maar zijn beiden ongeneeslijk ziek. In de driejarige geschiedenis van Stichting Komma is het nog niet eerder voorgekomen dat er in één week twee aanvragen voor een videoportret komen van twee mensen die in dezelfde straat wonen. Een bizar toeval.
Samen met cameraman Fons ga ik op pad. De man die we bezoeken is nog niet klaar. Terwijl hij zijn medicijnen inneemt en een boterham eet, zet Fons alles klaar. We zijn bij een echte horecaman. Van jongs af aan heeft hij een grote liefde voor eten. Kookt de sterren van de hemel. Houdt van de discipline en duidelijkheid van de keuken waar iedereen precies weet wat er verwacht wordt. Oorspronkelijk komt hij uit het oosten. Hoewel hij op allerlei plekken heeft gewoond, is hij het nuchtere nooit helemaal kwijt geraakt. De liefde bracht hem naar het zuiden. Samen met zijn vrouw had hij een bloeiend restaurant waar hij vol trots over vertelt. Maar het harde werken eiste ook zijn tol. De geboorte van zijn jongste dochter maakte hij niet mee, hij stond in de keuken. De zaak zat vol en hij kon die mensen toch niet naar huis sturen? Helaas hielden het restaurant en het huwelijk geen stand. Gelukkig heeft hij nog wel een goede relatie met zijn ex, daar hebben ze allebei hun best voor gedaan. Hij wilde eerst verder weg een nieuwe start maken maar keerde terug naar de woonplaats van zijn kinderen. Het was geen doen met al die sportclubjes in het weekend. Op de bank, onder de portretten die zijn schoonmoeder maakte van zijn drie kinderen, gaan we zo door zijn leven heen. Ik vraag of hij nog iets anders gedaan zou hebben, als dat zou kunnen? Hij denkt even na. ‘Nee’, zegt hij dan. Hij heeft gedaan wat hij kon.
Een week later staat Fons een stukje verderop in de straat al op me te wachten. Een vrouw met blonde krullen en het hart op de juiste plek doet de deur open. Ze heeft geen gemakkelijk leven gehad. De relatie met haar 17-jarige zoon is moeizaam, maar het gaat nu gelukkig wat beter. Zoals altijd beginnen we bij het begin. Waar ben je geboren? Uit wat voor gezin kom je? Na een paar zinnen wil ze stoppen. De herinneringen aan haar jeugd zijn te pijnlijk. We proberen het opnieuw, maar het lukt niet. Ze wil haar zoon niet belasten met haar verdriet. Drie keer is scheepsrecht, besluiten we. We beginnen nu met te zeggen dat ze het moeilijk vindt om over haar jeugd te vertellen. Dat we daarom daar niet te diep op in gaan. Dat geeft lucht. De liefde voor haar zoon blijkt uit alles wat ze zegt. Ze ziet dat hij het moeilijk heeft, maar ze weet dat het goed komt. Dat hij alleen nog zijn plek nog moet vinden. Zoals zij haar plaats ook moest vinden. Hij hoeft alleen maar zijn hart te volgen. Dat wil ze hem met haar videoportret graag meegeven. Met haar levensverhaal laat ze haar veerkracht zien. Zodra het kon, pakte ze zelf de regie. Zo kreeg ze grip op haar leven. Het lag voor de hand dat ze iets met haar creativiteit zou gaan doen, maar dat deed ze niet. Bewust. Ze wilde anderen helpen. Iets dat ze, ook nu ze zo ziek is, nog steeds doet. Onverschrokken zoals de zeeheld waarnaar haar straat genoemd is.
Stichting Komma helpt ongeneeslijk zieke ouders hun levensverhalen kosteloos vast te leggen in een interview op beeld. Als blijvende herinnering voor hun kinderen en naasten. Sander de Hosson, longarts en mede-oprichter van Carend, is ambassadeur van Stichting Komma. Stichting Komma was aanwezig op het congres 'Leven toevoegen aan de dagen' 13 maart 2024, interviewde bezoekers en maakte een treffend portret van de sfeer van die dag:
Wil je ook een keer een congres bijwonen? Op zes november 2024 organiseert Carend het congres 'Zorg rond de stervensfase'. Meer informatie? Klik hier
Foto header: i-Stock
Foto's in het videoportret: Jan Harryvan