In de rubriek 'Die ene palliatieve patiënt' vertelt een zorgverlener over een patiënt die indruk heeft gemaakt of een nieuw inzicht heeft gegeven. Deze aflevering met Christiaan Rhodius, arts palliatieve geneeskunde.
‘Eind jaren negentig werkte ik naast mijn studie geneeskunde een aantal jaar als vrijwilliger bij hospice Kuria in Amsterdam. Toen ik voor het eerst naar een patiënt toe ging was ik best wat gespannen. Ik deed zachtjes de deur open en zag een man in bed liggen. Hij leek te slapen en reageerde niet op mijn komst. De zon scheen langs de gordijnen naar binnen, een sereen beeld. Ik weet niet meer hoe meneer heette maar die kamer kan ik zo uittekenen. Ik was een beetje opgelucht dat ik hem niet wakker trof. Net zo voorzichtig als ik binnen was gekomen liep ik terug naar de deur. Ik dacht de dans te ontspringen maar toen hoorde ik hem zeggen: “Ik slaap niet hoor, kom maar binnen. Ik dommel een beetje en dat is fijn want ik lig terug te denken aan de mooie dingen in mijn leven. Ik weet dat ik dood ga en gebruik de tijd die ik nog heb om te denken aan dingen waar ik dankbaar voor ben.”
Deze Amsterdamse taxichauffeur heeft me bij de hand genomen bij het praten over de dood. Hij leerde me dat de laatste levensfase ook waardevol kan zijn als je niets meer kunt. Ongeneeslijk ziek zijn kan ook zorgen voor nieuwe vriendschappen of voor het verdiepen van contacten. Terugblikken is waardevol. Wat hij eerder als vanzelfsprekend had ervaren vond hij nu bijzonder. Ik geloof niet dat hij een makkelijk leven heeft gehad, hij had het niet breed en het geluk kwam hem niet aanwaaien, maar hij heeft de positieve momenten opgezocht. Aandacht hebben voor de dood voegt iets toe aan het leven.
Patiënten kunnen leermeesters zijn. Als je maar luistert naar wat zij te vertellen hebben. We geven een patiënt een gezicht door goed te luisteren. Je hoeft niet dood te gaan om terug te kijken en dankbaar te zijn voor de mooie dingen in je leven. Ik denk aan het einde van de dag vaak terug aan dingen die ik mogelijk anders had kunnen doen, maar juist óók aan zaken waar ik dankbaar voor ben. Daar leg ik de nadruk op.
Ik heb meneer maar één keer gesproken maar hij heeft me dingen geleerd die ik nog steeds toepas. Mogelijk heeft hij gemerkt dat ik wat gespannen was. Hij wist waarschijnlijk niet dat ik arts in opleiding was. Ervaringen als deze hebben mij gevormd en hebben mijn keuzes beïnvloed. Het is geen toeval dat ik in de palliatieve zorg ben gaan werken, de gesprekken in het hospice smaakten naar meer.
Eén ontmoeting kan veel invloed hebben, dat is de schoonheid van contact. Dat kan zorgen voor verbondenheid. Ik hoop dat patiënten dat ook bij mij ervaren.’
Op vier september 2025 organiseert Carend in samenwerking met Agora het congres 'Connecting Communities: Leven tot het laatst - Dat doe je samen!' Hét congres waar zorg, het sociaal domein en de zorgzame samenleving elkaar ontmoeten. Dit jaar staan verbinding en samenwerking centraal: hoe kunnen zorg, het sociaal domein en gemeenschappen samen mensen in hun laatste levensfase optimaal ondersteunen? Meer informatie en inschrijven? Klik hier