Negenentachtig jaar is ze. Ik ken haar al een tijdje sinds haar opname in het verpleeghuis. Op verzoek van haar familie en de specialist oudergeneeskunde kom ik langs om te kijken of muziek kan bijdragen aan haar kwaliteit van leven. Zou muziektherapie wellicht kunnen helpen haar stemming te verbeteren?
Ik overdrijf niet als ik zeg dat ze alle liedjes kent. Alle coupletten. Woord voor woord. Het is een voorrecht om wekelijks naar haar toe te gaan en samen met haar te zingen. Je zou op zo’n moment niet zeggen dat haar Alzheimer haar in de weg zit; terwijl we zingen komen de verhalen van vroeger naar boven. Fijne herinneringen aan haar familie worden opgehaald. Verhalen over haar dierbare vriendin. Maar ook pijnlijke herinneringen worden door de muziek aangeraakt. Er wordt gezongen, gelachen en er is ruimte voor tranen, ook dat hoort bij het leven. Haar favoriete liedjes komen stuk voor stuk aan bod. Ze worden allemaal gezongen, al blijven “achter in het stille klooster”, “´t zonnetje gaat van ons scheiden” en “overschotje” favoriet. Waar ik nog regelmatig moet zoeken naar de woorden, heeft zij ze paraat. De muziek heeft een grote en positieve invloed op haar stemming. Het bezorgt haar een glimlach.
En dan krijg ik bericht dat het steeds slechter met haar gaat. In overleg met de arts en haar familie besluit ik zo vaak als het lukt langs te gaan. Ze heeft een heel betrokken en lieve familie die niet van haar zijde wijkt. In de laatste dagen wordt er liefdevol gewaakt. Contact maken gaat moeizaam, ze reageert niet meer op aanspreken. In bijzijn van haar familie ga ik met mijn gitaar naast haar zitten. Speel zachtjes een aantal akkoorden van háár liedjes. De liedjes die altijd veel betekenis voor haar hebben gehad. En daar, te midden van die rust en stilte gebeurt er iets magisch. Ze opent haar ogen en begint te zingen. Zachtjes maar duidelijk hoorbaar zingt ze “’t zonnetje gaat van ons scheiden”. Ze weet iedereen in de kamer te raken met haar prachtige stem. Niet lang daarna komt ze te overlijden. Omdat we mensen niet alleen tot de dood maar ook tot na de dood willen bijstaan, wil ik nog graag afscheid van haar nemen. Haar familie vraagt of ik erbij kan zijn wanneer ze naar haar laatste rustplaats gaat. Iets wat ik met veel liefde doe. En terwijl haar kist op haar laatste rustplaats wordt neergezet, klinken op de achtergrond de tonen van mijn stem en gitaar. Zodat ik haar nog een laatste keer toe kan zingen. En dan besef ik wederom hoe dankbaar ik ben dat ik dit soort bijzondere momenten mag ervaren in mijn prachtige werk als muziektherapeut.
Auteur: Evelien Mescher, muziektherapeut