Het was sneller gegaan dan verwacht. Nog geen half jaar geleden zaten mijn collega en ik aan tafel met haar ouders voor een intakegesprek. Haar moeder had net te horen gekregen dat de kanker was uitgezaaid en dat ze niet meer beter zou worden. Ze had veel pijn, die moeilijk onder controle was te krijgen. Maar het allermoeilijkste was om het haar kinderen te vertellen en om hen los te moeten laten. Te weten dat haar kinderen een steunplek hadden waar ze op dat moment, maar ook na haar overlijden terecht konden zou haar wat rust brengen. We praatten over de jongerengroep in ons Toon Hermans Huis, een plek waar jongeren één keer per maand samenkomen. Een vorm van lotgenotencontact, georganiseerd door vrijwilligers met kennis en ervaring. Haar oudste dochter besloot zich aan te melden.
Een paar dagen geleden ontvingen we het bericht dat haar moeder is overleden. Vanavond komt de jongerengroep bij elkaar. De rouwkaart staat op de tafel in de keuken, waar mijn collega en ik inchecken met elkaar en de bijeenkomst voorbespreken. We zijn allebei geraakt door het snelle overlijden. Mijn collega heeft vader en de kinderen gesproken. Ze vinden het fijn als we bij de uitvaart zijn en de oudste wil er vanavond gewoon bij zijn. Ze komt iets later. We hebben met haar besloten het nieuws nog niet te delen in de whatsappgroep, maar dat mijn collega en ik het vanavond voor haar komst vertellen aan de andere jongeren. Zo voorkomen we dat ze alleen zijn als het bericht hen bereikt en kunnen we ze opvangen als het nodig is. Ieder verlies raakt eigen (angst voor) verlies aan.
Het is niet de eerste keer dat de groep een overlijden meemaakt van een ouder. Je zou het niet zeggen als je ziet hoe veel er gelachen wordt op de bijeenkomsten, maar in de kern is verlies de gezamenlijke deler van de groep. Door de jaren heen hebben we ontdekt dat rituelen helpen. Op de tafel staan schaaltjes met drop, brownies en flessen cola. Rouwsnoep, zoals we met elkaar hebben bedacht, hoort er vanavond bij. En straks, nadat de oudste dochter haar verhaal heeft verteld, steekt ze een kaars aan voor zichzelf en kiest ze een kaars uit voor haar moeder, en zet ze op het midden van de tafel. De andere jongeren steken daarna om de beurt een kaars aan die ze er omheen zetten. In de keuken ligt een witte zakdoek waar de jongeren één voor één een boodschap of hun naam opschrijven. Aan het einde van de avond, als de zakdoek getransformeerd is in een troostzakdoek, geven we hem mee aan de dochter. Voor nu, voor de uitvaart en voor alles wat er nog komt. En het gewone programma gaat deze avond, in overleg met de dochter, ook door. Omdat ook dat fijn kan zijn.
Twee dagen later loop ik met mijn collega over de parkeerplaats naar de ingang van het crematorium. Iedere uitvaart raakt ook iets in ons zelf aan. Dat is niet erg, het maakt ons mens. Door er vooraf even bij stil te staan en na afloop samen naar huis te rijden, is er ruimte om er tijdens de uitvaart helemaal te zijn voor het gezin.
Binnen is het zo druk dat we moeten blijven staan. Tussen de schouders van de mensen door zie ik haar. Ze loopt om de kist en plaatst samen met haar zusjes bloemen in de bloemenband. Uit haar broekzak steekt iets wits, ik herken de troostzakdoek van de groep. Als de muziek start raakt haar hand hem even aan.
Afke Bohle was als begeleider van de jongeren- en jongvolwassengroepen een aantal jaren verbonden aan het Toon Hermans Huis in Amersfoort.
Het Toon Hermans Huis Amersfoort is bekend als IPSO centrum voor leven met en na kanker, een ontmoetingsplaats en een bron van steun voor iedereen die met kanker te maken heeft, ook de jeugd. Er zijn speciale jeugd ontmoetingsgroepen voor kids, jongeren 12-17 jaar, en jongvolwassenen die opgroeien met een zieke ouder of die hun ouder hebben verloren aan kanker. De groepen komen eens per maand bij elkaar. Deze bijeenkomsten zijn gratis. Meer informatie? Kijk dan op de website van het Toon Hermans Huis Amersfoort.
Op woensdag 21 januari 2026 organiseert Carend een bijzonder Congres over Rouw en Nazorg, waarin we samen met vier toonaangevende sprekers stil staan bij het begeleiden van mensen rond en na het sterven. Van interculturele rituelen tot existentiële vragen, van de kracht van nabijheid tot het overleven van verlies: dit congres biedt verdieping, herkenning en inspiratie voor iedereen die met rouw te maken heeft.
Wanneer? 🗓️ Woensdag 21 januari 2026
Hoe laat? 🕐 13.00 – 17.00 uur
Waar? 📍 Van der Valk Hotel Vianen
Inschrijven: dat kan via de website hier.