Op 10 april 2024 organiseert Carend het Proactieve Zorgsymposium in Jaarbeurs Utrecht onder de titel 'Als je begrijpt wat ik bedoel'. Tijdens dit symposium zullen tal van sprekers, waaronder Diederik Gommers en Sabine Netters dit belangrijke onderwerp van meerdere kanten belichten. Via deze site kan u zich inschrijven.
Proactieve zorgplanning (PZP) krijgt binnen de zorg steeds meer aandacht en wordt ook wel ACP (advance care planning) genoemd. PZP is het vooraf goed doorspreken van wensen, behoeften en onzekerheden met de patiënt en alle betrokkenen over de toekomst bij ernstige ziekten of verhoogde kwetsbaarheid. Welke behandelingen zou iemand nog wel willen en welke niet meer? Maar ook: waar liggen de grenzen van de geneeskunde? Wat wil iemand nog weten over wat hem te wachten staat bij de behandeling, maar ook later als de stervensfase begint. PZP is niet één gesprek, maar een continu én dynamisch traject tussen de zorgverlener, de patiënt of cliënt en zijn naasten over actuele en toekomstige levensdoelen en keuzes die er te maken zijn.
Middel of doel?
Proactieve zorgplanning speelt zich af op alle terreinen van de zorg, zowel in de huisartsenpraktijk, in het verpleeghuis, maar ook in het ziekenhuis. Idealiter vindt PZP op tijd plaats, in de rust van de spreekkamer of tijdens een reguliere visite, soms gebeurt het veel te laat in acute situaties in het midden van de nacht op de spoedeisende hulp waarbij ‘onbekende’ dokters moeten beslissen of het nog wel zinvol is om naar de Intensive Care te gaan. De waarde van proactieve zorgplanning is groot, zo blijkt uit veel wetenschappelijk onderzoek en wordt binnen de zorg breed omarmd. Toch schuilt daar een gevaar in: want wordt PZP niet soms een doel op zich, in plaats van een middel om te streven naar de beste kwaliteit van leven?
Een valkuil: communicatie
Daarnaast liggen er grote uitdagingen op het gebied van communicatie en overdracht; beiden elementaire onderdelen van goede proactievezorg planning. Maar hoe krijgen we dat in Nederland beter voor elkaar? Hoe zorgen we ervoor dat afspraken en keuzes, die ook nog in de tijd kunnen veranderen, voor alle zorgverleners, 24 uur per dag zijn in te zien? Dus ook op de huisartsenpost of in het ziekenhuis aan de andere kant van het land tijdens een vakantie?
Tijdens dit interactieve symposium zullen we de snelle opkomst van goede proactieve zorgplanning met al deze aspecten uitgebreid beschouwen. Het congres is multidisciplinair en bestemd voor zorgverleners uit alle lijnen van de zorg: specialisten ouderengeneeskunde, huisartsen, medisch specialisten, verpleegkundig specialisten, verpleegkundigen, verzorgenden, geestelijk verzorgers en ook beleidsmakers.
Inschrijven?
De kosten voor het symposium zijn 159,00 euro. Leden van de NVDA, V&VN en de NvPPO krijgen 10% korting, zij moeten zich dan wel aanmelden en inloggen bij Mijn Carend (op deze website). Studenten kunnen bij aanmeldingen met een studentenmailadres naar binnen voor 82,50 euro. Bij misbruik nemen wij gepaste maatregelen. Inschrijven kan via deze site.
Het symposium vindt plaats in Jaarbeurs Utrecht.
Programma Congres 'Proactieve zorgplanning: 'Als je begrijpt wat ik bedoel'
12.30 uur Inschrijving met koffie en thee
13.00 uur Opening door dagvoorzitter Sander de Hosson (longarts)
Sander de Hosson is longarts in het Wilhelmina Ziekenhuis Assen en hoofdredacteur van het leerboek Probleemgeorienteerd denken in de Palliatieve Zorg. Daarnaast schreef hij verhalen over zijn werk binnen de palliatieve zorg in het Dagblad van het Noorden die later gebundeld werden in ‘Slotcouplet’. In 2023 verscheen de bestseller ‘Leven toevoegen aan de Dagen’ die hij samen met journalist Els Quaegebeur schreef. Hij treedt vandaag op als dagvoorzitter.
13.10 uur De vernieuwde richtlijn Proactieve Zorgplanning (Nienke Fleuren, specialist ouderengeneeskunde Amsterdam UMC)
Om goede en passende medische zorg te bieden is het voor zorgverleners belangrijk tijdig te weten wat de patiënt wel of juist niet wil aan zorg in de toekomst. In juni 2023 verscheen de vernieuwde richtlijn proactieve zorgplanning, een doorontwikkeling van de breed gedragen ‘Leidraad voor het proces en uniform vastleggen van proactieve zorgplanning naar aanleiding van de COVID-19-pandemie’ uit 2020. De richtlijn biedt ondersteuning aan zorgverleners bij de zorg voor patiënten in de palliatieve fase, onder andere bij het voeren van proactieve zorggesprekken.
Specialist ouderengeneeskunde Nienke Fleuren zal in deze plenaire presentatie uitgebreid in gaan op de belangrijkste punten uit de hernieuwde richtlijn: de waarde van goede proactieve zorgplanning, wanneer proactieve zorgplanning gestart kan worden, wie precies de regie neemt in dit proces en welke generieke en mogelijk ook ziektespecifieke hulpmiddelen beschikbaar zijn om kwetsbaarheid in te schatten.
Fleuren is specialist ouderengeneeskunde in het Amsterdam UMC en was vice-voorzitter van de richtlijncommissie Proactieve Zorg.
13.50 uur Ervaringen in de eerste lijn (Brenda Ott, kaderhuisarts ouderengeneeskunde)
Goede proactieve zorgplanning kent vele gedaantes en verschijningen en zal binnen de verschillende plekken in de zorgketen op een andere manier tot uiting komen. Brenda Ott is 22 jaar praktijkhoudend huisarts geweest in Zeist en beschouwt in deze presentatie de proactieve zorgplanning vanuit de huisartsenpraktijk aan de hand van praktijkvoorbeelden. Zij blikt terug op de snelle ontwikkeling van PZP in de corona-epidemie, vertelt over verschillende ervaringen binnen haar praktijk, waarbij ze gebruik maakt van het ‘spinnenweb’ van positieve gezondheid. Daarnaast benadrukt ze het belang om alle domeinen van palliatieve zorg te betrekken bij een goed PZP-gesprek en geeft ze praktische tips om beter te kunnen luisteren.
Brenda Ott is momenteel waarnemend huisarts met diverse taken binnen de ouderenzorg en schreef mee aan de vernieuwde richtlijn Proactieve Zorgplanning uit 2023.
14.30 uur PZP is een middel en geen doel op zich (Sabine Netters, internist-oncoloog)
Proactieve zorgspreekuren springen als paddestoelen uit de grond, een goede ontwikkeling die door zorgverleners breed omarmd wordt. Maar schuilt er niet een gevaar dat ACP straks gezien wordt als een "afvinkding," iets wat nu eenmaal moet gebeuren vanwege accrediterende instanties of zorgverzekeraars? Dat het een vinkje wordt dat gezet moet worden om verder te kunnen in het systeem? Netters betoogt dat PZP een middel is en geen doel op zich. PZP is een individueel proces van gesprekken waarin mogelijkheden en wensen zo vaak als nodig worden besproken en bijgesteld. Een proces waarin de mens achter de patiënt leidend is en waarin haar rol als zorgverlener bestaat uit het geven van eerlijke informatie.
Sabine Netters is internist-oncoloog en een van de oprichters van het zorgplatform palliatieve zorg van Carend.
15.00 uur Proactieve pauze
15.30 uur Digitalisering en PZP (Dave Tjan, intensivist ZGV en Emmy Maats, arts-onderzoeker PZP)
In de regio Gelderse Vallei loopt een project waarin een ketenbrede aanpak op het gebied van proactieve zorgplanning wordt ontwikkeld. Onderdeel van deze aanpak is het digitaliseren en transmuraal delen van informatie over proactieve zorgplanning. Want als er afspraken gemaakt worden tussen een zorgverlener en een patiënt of cliënt, moeten die ook goed vastgelegd worden in een digitaal zorgdossier, zodat andere zorgverleners 24 uur per dag kunnen inzien wat de wensen en grenzen van een patiënt zijn. Maar hoe kunnen we dit goed regelen, in een dynamisch proces, waarbij niet zelden weer nieuwe afspraken gemaakt worden? Hoe harmoniseer je de werkwijzen van verschillende zorgverleners (huisarts, specialist ouderengeneeskunde, ziekenhuisspecialist, palliatief team, verpleegkundig specialist etc) in een regio om proactieve zorgplanning voor patiënten zo goed en efficiënt mogelijk te faciliteren? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat ook in de hectiek van acute momenten waarbij soms al snel 1-1-2 gebeld wordt, ook ambulancediensten en huisartsenposten goed op de hoogte zijn? Wat zijn de uitdagingen van het digitaal delen van deze hoogstpersoonlijke gegevens? Hoe organiseren we het zo dat ook zorgverleners aan de andere kant van Nederland inzicht kunnen hebben in deze gegevens (want ook tijdens vakantie kan het mis gaan)?
Dave Tjan en Emmy Maats zullen in deze presentatie ingaan op de wijze waarop in hun regio ketenbrede afspraken gemaakt zijn rond de digitalisering van het zorgdossier en met welke uitdagingen dat gepaard gaat. Intensivist Dave Tjan is de stuwende kracht achter de PZP-polikliniek in ziekenhuis Gelderse Vallei in Ede. Op de poli's cardiologie, nefrologie, geriatrie, oncologie MDL, neurologie en longziekten worden structureel PZP-gesprekken aangeboden aan patiënten met verhoogde kwetsbaarheid. Met een recent verkregen ZonMW-subsdie zijn ze in navolging hierop in september 2023 in de regio gestart met een driejarig project om te komen tot een ketenbrede aanpak van proactieve zorgplanning. Emmy Maats, arts-assistent en arts-onderzoeker, coördineert dit project.”
16.15 uur Proactieve zorgplanning op de SEH en de IC (Diederik Gommers, intensivist Erasmus MC)
Wat kan er gebeuren als iemand met een al bestaande kwetsbare gezondheid of een gevorderde ziekte zich in een acute situatie op de spoedeisende hulp meldt? Vaak ontstaan er lastige situaties en gesprekken, waarbij dokters in korte tijd onder grote druk belangrijke beslissingen moeten nemen over behandelingen en soms ook over behandelbeperkingen. Gommers beschouwt in deze presentatie op welke gronden dokters deze afwegingen maken en hoe goede proactieve zorgplanning in een eerder stadium dit proces kan vergemakkelijken.
Diederik Gommers is intensivist en afdelingshoofd van de IC in Erasmus MC en was voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care en lid van het Outbreak Management Team (OMT) gedurende de coronacrisis.
17.00 uur Slotconclusies door dagvoorzitter Sander de Hosson
Podcasts over proactieve zorgplanning:
'Hope for the best, prepare for the worst' (met internist-oncoloog Sabine Netters) Spotify Apple Podcast
Slecht nieuws ontvangen (met patiënte Jannie Oskam). Spotify Apple Podcast
Palliapodcast: Hoe bekwaam je je in PZP-gesprekken?
