Wat is reutelen tijdens de stervensfase en moet je hier iets aan doen? Wat kan je er eigenlijk aan doen? We gaan in gesprek met specialist ouderengeneeskunde Jet van Esch die hier baanbrekend onderzoek naar heeft gedaan.
Beluister de podcast hieronder of via Spotify, Apple Podcast of je favoriete Podcastkanaal.
Bekijk het onderzoek van Jet van Esch hier of lees haar gehele proefschrift.
Deze podcast is in samenwerking met het Nationaal Programma Palliatieve Zorg II (NPPZ II), een initiatief om de bewustwording van palliatieve zorg te vergroten!
Reutelen
Bij stervende mensen ontstaat vaak reutelen. Reutelen is het ophopen van slijm in de keelholte, waardoor er een schurend geluid bij de ademhaling ontstaat. Bij sterven ontstaan er veranderingen in de bloedsomloop waardoor er zuurstoftekort in de hersenen ontstaat. Dit geeft naast sufheid en een veranderd adempatroon, ook het wegvallen van reflexen, waaronder de slik- en hoestreflex. Dat leidt tot de stapeling van slijm in de keelholte. Reutelen lijkt niet belastende te zijn voor een stervende, maar wel voor de naasten. Een statement: De allerbelangrijkste behandeling van reutelen was, is en blijft dan ook hele goede begeleiding van de naasten. Uitzuigen heeft geen zin en is zelfs belastend. Zijligging kan effectief zijn, maar de houdingsveranderingen kunnen ook belastend zijn.
Wetenschappelijk onderzoek door de groep van Jet van Esch van de Erasmus Universiteit toont nu aan dat door het gebruik van scopolaminebutyl in 50% van de gevallen het reutelen niet optreedt. Scopalaminebutyl in een dosering van 4x per dag 20mg onder de huid (subcutaan) moet dan gestart worden zodra de stervensfase intreedt. Dus eigenlijk al voor het reutelen begint. Scopalaminebutyl is een medicijn dat wordt gebruikt bij spasmen (onwillekeurige samentrekkingen) van het maag- en darmstelsel en de slijmvliezen uitdroogt: bij de behandeling van reutelen maak je dus gebruik van de uitdrogende werking. Bijwerkingen, zoals droge mond en rusteloosheid zijn beperkt. Het Rotterdamse onderzoek toont aan dat deze bijwerkingen in de stervensfase heel weinig voorkomen. Boven alles blijft staan dat bij reutelen vooral de familie begeleid wordt en dat verteld wordt dat we aannemen dat het voor de patiënt niet belastend lijkt te zijn. Palliatieve zorg is breder dan alleen goed zorgen voor de patiënt: ook is de zorg er voor de naasten.
De Carend Podcast is een wekelijkse podcast over palliatieve zorg. Nick Dekker, internist in opleiding, bespreekt elke week belangrijke thema's zoals proactieve zorgplanning, interculturele palliatieve zorg, zingeving en communicatie en zorg in de stervensfase. Hij gaat in gesprek met tal van betrokkenen zoals medisch specialisten, jonge dokters en verpleegkundigen en ook ervaringsdeskundigen: zowel patiënten als naasten. In dit derde seizoen staat 'Verlichten van Klachten' centraal.
Stel je vragen of geef ons feedback via podcast@carend.nl. Bedankt voor het luisteren en vergeet niet om een beoordeling achter te laten!
Voor meer informatie voor zorgverleners over zorg in de stervensfase, bezoek de website: https://palliaweb.nl/richtlijnen-palliatieve-zorg/richtlijn/stervensfase
Voor meer informatie voor patiënten over palliatieve zorg, bezoek de website: https://overpalliatievezorg.nl/dit-is-palliatieve-zorg